zondag 15 december 2013

Steeds meer moed


Voor de tweede weblogopdracht heb ik het boek Duizend schitterende zonnen van Khaled Hosseini gelezen.
Zie hier en hier recensies over het boek.




Mariam, een mager meisje, woonde samen met haar moeder in een kolba, een klein hutje, in Herat. Zij waren erg arm en hadden bijna niets te eten. Mariam ging niet naar school. Een keer in de week kwam mullah Faizullah langs die haar leerde schrijven en lezen.
Ze werd uitgehuwelijkt aan Rasheed, een grote man met een mooie glimlach. Hij was één van de drukste schoenmakers van Kabul. Hij maakte schoenen voor diplomten en leden van de presidentiële familie. Rasheed leek net na hun bruiloft een goede man, die het beste voor Mariam voor had.

Laila, een knap meisje met blonde krullen, was daarentegen opgegroeid in een modern gezin. Zo hoefde zij geen hoofddoek te dragen, zij mocht haar eigen man uitzoeken en ze mocht studeren. Dit was ongewoon in hun cultuur, Rasheed vond haar vader daarom ook onredelijk.

De personages hebben ook psychologische kenmerken. In het einde van het boek wurgt Rasheed Laila bijvoorbeeld, dit geeft heel duidelijk weer dat hij erg agressief is. Hij gedraagt zich als een dictator, hij beveelt Laila en Mariam namelijk alles. Zoals dat zij bijvoorbeeld een burka moeten dragen die zij nog nooit gedragen hadden. Ook is hij een leugenaar, zo laat hij een man naar zijn huis komen en laat hem aan Laila vertellen dat Tariq is overleden. Als Rasheed op zijn werk is, komt Tariq Laila bezoeken. Als Rasheed hier achter komt, reageert hij heel kwaad en zegt hij dat als hij Tariq ziet, dat hij hem zal vermoorden. Je kunt dus ook wel zeggen dat hij een jaloerse vent is.
De acties van Rasheed vind ik onbegrijpelijk, waarschijnlijk komt dit omdat ik in een Westerse cultuur ben opgegroeid, waarin mannen en vrouwen gelijk zijn.
Laila is een lieve en moedige vrouw, zo steunt zij Mariam, probeert zij Rasheed te verlaten en ze probeert zijn bevelen zo veel mogelijk te negeren. Eigenlijk kun je dus ook wel zegen dat zij een feminist is, omdat zij gelijk wil zijn aan haar man. Ik zou zeggen dat ik het zelfde zou hebben gedaan als haar, maar gezien haar omstandigheden zou ik erg bang zijn en dus toch gaan twijfelen over of ik hem wel zou verlaten.
Toen Mariam en Rasheed net getrouwd waren, zou je kunnen zeggen dat ze erg gehoorzaam en verlegen is, ze doet alles wat hij haar opdraagt. Zo is zij bijvoorbeeld een burka gaan dragen en heeft haar contact met de buurvrouw verbroken, alleen omdat Rasheed dat wilde. Toen Laila bij hun in huis kwam, is zij erg veranderd. Ze werd tegenstrijdiger, zo ging zij ook tegen zijn bevelen in en ze ging samen met Laila vluchten. Een lieve vrouw was zij altijd al, ze leek wel een moederfiguur voor de dochter van Laila. Ze speelde namelijk veel met haar. Ik vind het erg knap dat Mariam uiteindelijk is veranderd, want als je bij zo'n agressieve man die zich als een dictator gedraagt in huis woont, lijkt mij dat niet erg gemakkelijk.
Er zijn eigenlijk twee hoofdpersonen in het verhaal: Laila en Mariam. Zij hebben hetzelfde innerlijke conflict, ze willen namelijk allebei van Rasheed af. Dit uiten zij doordat Laila hem meerdere keren slaat en doordat Mariam hem vermoord.
Doordat Hosseini de gebeurtenissen en de personages erg gedetailleerd heeft beschreven, lijken de personages echt levendig.

maandag 9 december 2013

De Gouden Eeuw

Revolutie en sonnet
Na 1550 kwam het sonnet tot stand, het is een gedicht van veertien regels waarin de auteur zijn technische kwaliteiten kan laren zien. Vaak kwam na de achtste versregel een wending tot de inhoud.
Renaissance betekent hergeboorte. Hiermee worden in de Europese literatuur- en kunstgeschiedenis de periode en de stroming aangeduid waarin oude Griekse en Romeinse helden worden aangeduid. Hierdoor raakten verschillende dichters en kunstenaars geïnspireerd. In de Renaissance bootste men elkaars werk na (imitatio) en bracht algemene gevoelens onder woorden. Dit (imitatio) moest zo origineel mogelijk gebeuren zodat een schrijver zijn talenten toch liet zien.


Ik begon met een lach...

Het begon met een lach die onbekommerd van de springplank
duikelde, op het plat van het water
en nog eens en nog eens en nog eens
tot de lach, zoveel harder en grijzer, binnen bleef.
ik doe niet meer mee,
schreef de lach,
de tanden hebben het koud gekregen.

het kwam nog tot een eind
toen het water, plat en hard, al onder het maanlicht lag,
als een hoofdstuk afgesloten.

Bart Meuleman

Ik denk dat dit gedicht gaat over een eenzaam persoon die zich vrolijk voordoet, maar op een gegeven moment niet meer kan.

Het gedicht van van der Noot bestaat uit veertien regels, 'Ik begon met een lach...' echter niet, dit gedicht telt maar tien regels. Het gedicht van van der Noot gaat over de liefde en 'Ik begon met een lach...' niet. Van der Noot zijn gedicht voldoet dus aan de regels van een sonnet en 'Ik begon met een lach...' niet.


Filipijnen

Alweer die pijn,
Geen dag zonder verdriet.
Ooit was het leven zo fijn,
Papa en mama vergeet me niet.

Alweer een tsunami,
Alweer een wees.
Een avond zonder bami,
Elke dag een race.

Wij Nederlanders zeuren om het weer,
Die arme kinderen willen iets te eten al is het een peer,
Nog een wees,

Zei de verslaggeefster hees.
Een toekomst is in zicht,
Ik weet dat het klaarligt.




Rederijkersliteratuur
Voor de rederijkers in Zuid en Noord was de Nederlandse taal een uitdaging, omdat zij een dialect hebben. Voor hun was het dus lastiger om ABN te schrijven. Ook zochten de schrijvers nieuwe manieren om te schrijven, waarbij het meer ging om de vormgeving dan om de taal.
Het ging er om wie binnen bepaalde grenzen de taal op de meest originele manier kon gebruiken om zijn boodschap over te brengen aan zijn lezers. De rederijkers moesten proberen de goddelijke harmonie te weerspiegelen in inhoud en vorm, daarom besteedden ze aan inhoud en vormgeving de meeste aandacht.

Twee mogelijke thema's voor een zeventiende-eeuws landjuweel zijn geloofsstrijd en onafhankelijkheid.
De inzendingen voor de landjuwelen moesten rijmen er moesten herhalingen in zitten.
In een dergelijk wedstrijden zouden de thema's pesten, scheiden en tsunami centraal kunnen staan.




Gouden Eeuw
De zeventiende-eeuwers hadden het begrip de Gouden Eeuw van de tekst van Ovidius. De zeventiende-eeuwers zelf gebruikten dit begrip nog niet.
De Gouden Eeuw kent twee betekenissen, namelijk welvarendheid van de Republiek der Verenigde Nederlanden in die eeuw en het was een literaire droom van een verloren paradijs.
De zeventiende eeuw wordt de Gouden Eeuw genoemd, omdat de Republiek der Verenigde Nederlanden in die eeuw over enorme materiële rijkdommen beschikte. Nog een reden waarom de zeventiende eeuw de Gouden Eeuw wordt genoemd, is omdat in die eeuw de Nederlandse cultuur op wereldniveau glansde en schitterde met schilder, architecte, componisten, dichters, uitvinders en wetenschappers.

Door de natuurlijke ligging aan waterroutes, wereldwijde handelscontacten, een geavanceerde scheepsbouw, de combinatie van vruchtbaar platteland met geïndustrialiseerde steden, het betrekkelijk hoge opleidingsniveau van de bevolking, de relatieve zwakte van andere Europese staten en een grote rol van het particulier initiatief in financieel economische zaken kon de zeventiende-eeuwse Noord-Nederlandse republiek zo welvarend worden.

Zo wie maar eens betreedt de ring van onze kusten,
die vindt een schoon prieel vol allerhande lusten.
Al wat de hemel zendt, of uit de aarde groeit,
dat komt ons met de zee de haven ingevloeid.
Dit stukje geeft de natuurlijke ligging van waterroutes weer, namelijk de havens en kusten.

God is gelijk een zon die duizend gouden stralen 
laat op onz' kleine tuin gedurig nederdalen.
Wat ooit aan bomen hing of op de velden stond,
dat komt hier aan het volk gevallen in de mond.
Dit stukje geeft de combinatie van vruchtbaar platteland met geïndustrialiseerde steden weer.

Wat lijdt het heet Brziel op heden felle slagen
om aan ons verre land zijn vruchten op te dragen:
hier is geen suikerriet dat in de dalen wast, 
en toch wordt hier de jeugd met suiker overlast.
Het Indisch rijk gewas van peper, foelie, noten,
wordt hier gelijk het graan op zolders uitgegoten.
Men plukt hier geen kaneel of ander edel kruid, 
wij delen 't evenwel met ganse schepen uit.
Dit stukje geeft de relatieve zwakte van andere staten weer, er is namelijk geen suikerriet dat in de dalen wast en er wordt in Indonesië geen kaneel of ander edel kruid geplukt.

Bedenk dit, Hollands volk, bedenk de hoge zegen,
die u door Godes hand als wonder is verkregen:
in al het rijk gewas zijn uwe velden schraal,
maar gij die zelf niet hebt, ge hebt het allemaal.
Dit stukje geeft het betrekkelijk hoge opleidingsniveau van de bevolking weer.





Pieter Corneliszoon Hooft
De belangrijkste ideeën die Hooft met zijn werk wilde uitdragen zijn dat leidinggevenden het landsbelang boven eigenbelang stellen en hun ondergeschikten goed behandelen, de Nederlandse literatuur moest gemoderniseerd worden en het uitten van gevoelens van wanhoop en geluk.

In het gedicht Deuntje zijn Sijbrecht en Jan een getrouwd stel. Jan komt over als een lieve man die echt van Sijbrecht houdt, hij zegt ook elke keer dat echte liefde voor altijd is. Sijbrecht daarentegen komt een stuk minder aardig over, ze zegt dat Jan haar moet kunnen verdragen, want volgens hem is echte liefde toch voor altijd. Ze misbruikt zijn uitspraak dus.

Met de refreinregel 'Reine liefd' kan niet vergaan wordt bedoeld dat echte liefde voor altijd is.

Tussen sonnet 134,292 en 'Mijn lief, mijn lief, mijn lief' zitten een aantal overeenkomsten, ze gaan namelijk allemaal over de liefde en ze rijmen op dezelfde manier.
De sonnetten en het gedicht bestaan allemaal uit veertien regels en hebben ook allemaal na de achtste regel een wending tot de inhoud. Ze voldoen dus allemaal aan de algemene regels voor een sonnet.




Liefdesemblemen
Emblemen staan bekend als een activerende vorm van literatuur, omdat de lezer de afbeelding, de éénregelige tekst en een poëzie of proza moet combineren om de bedoeling van het embleem te doorgronden, het activeert de lezer dus.
Luykens probeerde denk ik zijn lezer(es) mee te geven dat je naar je hart moet luisteren, hoe moeilijk het ook is. Dit denk ik, omdat op het embleem te zien is dat de engel iet (waarschijnlijk een hart) uit het vuur moet pakken, wat lastig is en je hebt hier een hoop moed voor nodig.
Op de eerste foto is te zien dat twee apen elkaar vasthouden. Door de manier waarop ze elkaar vasthouden, denk ik dat ze heel erg veel van elkaar houden. Toen ik daarna de tekst eronder las, werd mijn vermoeden bevestigd. Ze houden onvoorwaardelijk van elkaar.
Poirters probeerde hier waarschijnlijk mee duidelijk te maken dat iedereen wel eens een probleem heeft, maar als je echt van elkaar houdt, dat je er dan wel uit komt.

Deze strip van Fokke en Sukke heeft duidelijke overeenkomsten en verschillen met het embleem van Poisters. De verschillen zijn dat Fokke en Sukke niet echt van elkaar houden, ze voelen zich een beetje verplicht om te trouwen omdat ze al anderhalf jaar bezig zijn met de voorbereidingen. De liefde tussen de twee apen is echter wel echt. Toch denk ik dat Fokke en Sukke wel samen willen blijven, want als ze echt niet van elkaar houden zouden ze toch besluiten om niet te trouwen. De twee apen willen ook bij elkaar blijven.
Ik ben zeker van mening dat Fokke en Sukke-strips een voorbeeld zijn van moderne emblematiek. Zonder de tekst kun je namelijk al grotendeels bedenken wat er aan de hand is. Alleen is er i.p.v. een onderschrift een tekst in de tekening, maar de boodschap blijft hetzelfde.




Vrouwelijke schrijvers in de Gouden Eeuw
Door Tesselschades werk en zelfstandige houding, door de reacties van haar tijdgenoten en doordat ze de inspiratiebron was voor een vereniging om zelfstandige vrouwen financieel te steunen, was ze zo beroemd geworden en is haar carrière zo gelopen.
Het succes van de schrijfsters van Schurman, Lescailje en Visscher is deels bepaald door hun gezinsachtergrond en hun opvoeding. Zo waren Visscher haar zus en vader waren al schrijvers, dit vergemakkelijkte haar toekomst als schrijfster. Van Schurman haar familie was van hoge afkomst, ze kreeg ook toen ze jong was privéonderwijs, dit heeft een groot voordeel gehad op het succes van haar carrière. Lescaijle had enorm veel geluk dat haar vader een boekenwinkel had en dat zij daar later baas van werd. Dit was goed voor haar toekomst als schrijfster.
Niet alleen hierdoor, maar ook het liefdesleven zorgde voor succes in hun carrière. Als Visscher haar man niet was overleden, dan had zij ook niet genoeg inspiratie voor de gedichten na zijn dood. Doordat een relatie van Lescailje was stuk gelopen, kon zij in haar gedichten daarna haar hopeloze liefdesverdriet verwerken.
Visscher schreef voor liederen, van Schurman schreef daarentegen juist poëzie en Lescaijle schreef voornamelijk over belerende adviezen voor sociaal gedrag in gedichten.
Visschers dichterlijke vrienden roemden haar talent en werken keer op keer, hierdoor is zij later erg bekend geworden. Doordat van Schurman in een discussie met theoloog Rivet stelde ze dat ook vrouwen aanleg voor wetenschap en literatuur hadden. Hij besloot haar toe te laten tot zijn colleges, ze ging leren letteren en ze leerde geneeskunde. Later schreef ze Disertatio, hiermee werd zij een Europese beroemdheid. Toen Lescaijle een jaar of tien was, mocht ze bij Vondel op bezoek, hij moedigde haar aan om te blijven dichten. Dit deed ze dus ook en ze werd later een beroemdheid. Al deze vrouwen hebben wel iets bijzonders, zo vind ik aan Visscher erg bijzonder dat ze helemaal niet op aandacht zat te wachten, maar toch graag schrijver wilde worden. Mij lijkt het dat je dan toch bekend wordt en een hoop aandacht krijgt. Wat ik aan van Schurman zo bijzonder vind is dat zij haar eigen autobiografie heeft geschreven, ik wist namelijk nog niet dat dit in die tijd al gebeurde. Aan Lescailje vind ik het opmerkelijk dat ze erg bekend is geworden, omdat ze namelijk lesbienne was en dit was vroeger taboe.

Van Griethuysen stuurde Huygens gelovige teksten, in de tekst werden vaak de woorden God en hemel gebruikt. Ik vind het vooral opmerkelijk in zijn gedicht dat hij naar hoge personen verwijst; namelijk God en de Prins van Oranje. Hun relatie lijkt mij erg formeel te zijn geweest.
Op basis van de brief van Visscher naar Huygens, lijkt hun relatie mij een stuk minder formeel, het lijkt wel alsof ze bevriend zijn. Ook Visscher verwijst naar God, maar dat is slechts één keer.
Kortom, van Griethuysen en Visscher verwijzen allebei naar God, alleen komt van Griethuysen een stuk formeler over dan Visscher.